تترا کلرو اتیلن
شرکت تولیدی-بازرگانی شیمیاپلیمر
تتراکلرواتیلن که با نام سیستماتیک تتراکلرواتن یا پرکلرواتیلن و بسیاری از نام‌های دیگر نیز شناخته می‌شود، یک کلروکربن با فرمول Cl2C=CCl2 است. این یک مایع بی رنگ است که به طور گسترده برای تمیز کردن خشک پارچه ها استفاده می شود، از این رو گاهی اوقات به آن “مایع تمیز کننده خشک” می گویند.همچنین از آن به عنوان یک پاک کننده ترمز خودرو استفاده می کند. بوی شیرینی دارد که توسط اکثر افراد با غلظت 1 قسمت در میلیون (1ppm) قابل تشخیص است.
تاریخچه:
فیزیکدان و شیمیدان بریتانیایی مایکل فارادی برای اولین بار در سال 1821 تتراکلراتیلن را با تجزیه حرارتی هگزا کلرواتان سنتز کرد.
C2Cl6 → C2Cl4 + Cl2
نحوه تولید
بیشتر تتراکلراتیلن از کلرینولیز هیدروکربن های سبک در دمای بالا تولید می شود. این روش به کشف فارادی مربوط می شود زیرا هگزا کلرواتان تولید می شود و از نظر حرارتی تجزیه می شود و شامل محصولات جانبی مانند تترا کلرید کربن،کلرید هیدروژن و هگزا کلرو بوتادین است.
چندین روش دیگر توسعه داده شده است هنگامی که 1،2-دی کلرواتان با کلر تا دمای 400 درجه سانتیگراد گرم می شود، تتراکلراتیلن توسط واکنش شیمیایی تولید می شود.
ClCH2CH2Cl + 3 Cl2 → Cl2C=CCl2 + 4HCL
این واکنش را می توان با مخلوطی از کلرید پتاسیم و کلرید آلومینیوم یا کربن فعال کاتالیز کرد. تری کلرواتیلن یک محصول جانبی اصلی است که با تقطیر جدا می شود.
بر اساس گزارش آژانس حفاظت از محیط زیست ایالات متحده (EPA) در سال 1976، مقدار تتراکلراتیلن تولید شده در ایالات متحده در سال 1973 در مجموع 320000 متریک تن (706 میلیون پوند) بود.
کاربرد ها:
تتراکلراتیلن یک حلال عالی برای مواد آلی است. در غیر این صورت فرار، بسیار پایدار و غیر قابل اشتعال است. به همین دلایل در خشک شویی بسیار مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین برای چربی زدایی قطعات فلزی در صنایع خودروسازی و سایر صنایع فلزکاری معمولاً به صورت مخلوط با سایر کلروکربن ها استفاده می شود. در چند محصول مصرفی از جمله پاک کننده های رنگ و لکه برها ظاهر می شود. همچنین در آماده سازی آئروسل استفاده می شود.